Μητροκλής από τη Μαρώνεια της Θράκης (4ος αι. π.κ.χ.)

Ο Μητροκλής από τη Μαρώνεια της Θράκης, ήταν νεότερος αδελφός της Ιππαρχίας. Αρχικά υπήρξε Περιπατητικός φιλόσοφος, αλλά αργότερα έγινε μαθητής του Κράτη. Ο Μητροκλής έπαιξε σπουδαίο ρόλο στη γενιά των Κυνικών μετά το Διογένη. Με τα κείμενα του, τα οποία περιείχαν χρήσιμα λόγια για την καθημερινότητα, στόχευε στο να ενδυναμώνει τη φιλοσοφική αντιμετώπιση της ζωής. Είχε αποφασιστική επιρροή στη δημιουργία του τύπου του Κυνικού φιλοσόφου, και στη διατήρηση της παράδοσης του Διογένη. Υπήρξε ο πρώτος που συνέλεξε ηθικολογικά ανέκδοτα και ρητά.

Ο νεαρός Μητροκλής είχε τόση δίψα για μάθηση όσο και η αδελφή του. Όταν η οικογένεια του επέστρεψε στη γενέτειρα Αθήνα, έφηβος τότε, άρχισε μαθήματα με το Θεόφραστο, έναν  από τους πιο διακεκριμένους μαθητές του Αριστοτέλη. Προφανώς, όμως, η φιλοσοφική τάση του Θεόφραστου δεν ικανοποιούσε απόλυτα την απαιτητική γεύση του νέου. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Μητροκλής ήταν από τη φύση του συντηρητικός στις αρχές του, σοβαρός και σεμνός μάλιστα, τόσο εξεζητημένη ήταν η κοσμιότητα του που κάποτε, όταν αποπάρδησε (έκλασε) ηχηρά κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας του, ένιωσε τόση ντροπή που παρέβη τους καλούς τρόπους ώστε έτρεξε και κρύφτηκε στο σπίτι του. Κλειδώθηκε στο δωμάτιο του και αρνούνταν να φάει, δηλώνοντας ότι προτιμούσε να πεθάνει από την πείνα για να ξεπλύνει τη ντροπή που ένιωθε.

Το γεγονός έφτασε στ' αυτιά του Κράτη ο οποίος αποφάσισε να τον επισκεφτεί και να τον μεταπείσει από μια τέτοια περιττή αυτοκτονία. Ο Κράτης προσπάθησε να πείσει το Μητροκλή ότι το αποπάρδημα (πορδή), όχι μόνο δεν είναι κάτι το αποτρόπαιο, αλλά είναι ένας φυσιολογικός και αυθόρμητος μηχανισμός του σώματος για τον οποίο δε θα έπρεπε να ντρέπεται απεναντίας, κάθε προσπάθεια να εμποδιστεί η φυσική αυτή εκδήλωση του οργανισμού εγκυμονούσε κίνδυνο για την υγεία. Μάλιστα ο Κράτης, για να πείσει το Μητροκλή ότι αυτό που του συνέβη ήταν σύμφωνο με τη φύση, αποπάρδησε κι ο ίδιος μπροστά του. Έτσι ο Μητροκλής πείστηκε να ξεπεράσει τη ντροπή του και να διακόψει την απεργία πείνας.

Από τότε και μετά ο Μητροκλής, αφού έκαψε όλες τις σημειώσεις από τις ομιλίες του Θεόφραστου, προστέθηκε μ’ ενθουσιασμό στον κύκλο των μαθητών του Κράτη και διακρίθηκε στην Κυνική φιλοσοφία.

Η ιστορία αυτή αντανακλά την Κυνική απόρριψη της κοινωνικής συμβατικότητας για χάρη μιας ζωής σύμφωνα με τη φύση. Είναι επίσης ένα τυπικό παράδειγμα της Κυνικής χρήσης του χιούμορ για τη μετάδοση ενός ηθικού μαθήματος: ο Μητροκλής δεν πείστηκε αμέσως από τα επιχειρήματα του Κράτη, βγήκε όμως από την απελπισία του μόνο όταν έγινε μάρτυρας της ίδιας αγενούς αλλά φυσιολογικής και ωμά χιουμοριστικής πράξης του Κράτη.

Οι φιλοσοφικές απόψεις του Μητροκλή ήταν ταυτόσημες μ’ εκείνες του Κράτη και τις ερμήνευσε με τη διδασκαλία και το παράδειγμα του με μεγάλη επιτυχία. Ανάμεσα στους μαθητές του ήταν και ο Μένιππος από τη Σινώπη.

Πηγή:  http://art-hellas.blogspot.com/2012/04/4_14.html